Cała powierzchnia Nadleśnictwa Smolarz wynosi 19 253 ha, z czego aż 18 793 ha stanowią lasy. Pomimo to nie można opisać tych terenów jako monotonne. Rzeźba terenu nadleśnictwa jest bowiem bardzo zróżnicowana. Równiny pokryte monokulturami sosnowymi, naraz przechodzą w pagórki, by nieco dalej przypominać swym charakterem prawdziwe góry z pięknymi buczynami i dębinami – trzeba przyznać, że lodowiec cofając się na północ wykazał prawdziwą fantazję. Dodatkowo zwarte kompleksy leśne poprzecinane są stosunkowo bogatą siecią jezior i rzek, co również podnosi ich atrakcyjność i zwiększa różnorodność siedliskową.

            Typy siedliskowe lasu na terenie Nadleśnictwa Smolarz

Siedlisko leśne tworzą gleba i klimat w określonym położeniu geograficznym. Jednak leśnicy używają często pojęcia: typ siedliskowy lasu (TSL). Obejmuje ono siedliska o podobnej żyzności i potencjalnej naturalnej zdolności produkcyjnej. Żyzność i wilgotność gleby w największym stopniu decydują o tym jakie gatunki mogą rosnąć na danym terenie, a więc decydują o składzie i budowie drzewostanów, warstwy podszytu i runa leśnego. 

              
Dwie główne kategorie siedlisk to:

BORY (w Nadleśnictwie Smolarz zajmują 42%) - siedliska ubogie, o glebach silnie kwaśnych w niskim stopniu nasyconych zasadami; w borach runo tworzą głównie mchy i porosty, a w drzewostanie bezapelacyjnie króluje sosna pospolita, inne gatunki (szczególnie brzoza) mogą stanowić ewentualną domieszkę;

LASY (w Nadleśnictwie Smolarz zajmują 57%) - siedliska żyzne i bardzo żyzne, o glebach umiarkowanie i słabo kwaśnych silnie nasyconych zasadami, z bogatym runem i licznymi gatunkami o dużych wymaganiach ekologicznych; drzewostany tworzą głównie: dąb, buk, jodła, olsza i jesion oraz liczne gatunki domieszkowe.

Poniżej prezentujemy wykres przedstawiający udział procentowy poszczególnych typów siedliskowych lasu w Nadleśnictwie Smolarz.

            Głównymi gatunkami lasotwórczymi w Nadleśnictwie Smolarz są sosna i dąb. Sosna panuje tutaj na niespełna 68 % powierzchni, a dąb na prawie 15 %. Systematycznie zwiększa się udział drzewostanów liściastych i mieszanych, które najlepiej wykorzystują możliwości leśnych siedlisk. Skład gatunkowy lasów nadleśnictwa prezentuje poniższy wykres.

         Nasiennictwo i selekcja

          Niezwykle cenne drzewostany dębowe oraz dobrej jakości drzewostany dębowo-sosnowe były wizytówką Nadleśnictwa Smolarz już w XIX wieku. Długoletnie obserwacje oraz doświadczenie i wiedza przekazywane między kolejnymi pokoleniami leśników pozwoliły na utrzymanie takiego stanu do dzisiaj. Ich wyjątkowa jakość pozwoliła na utworzenie wyłączonych drzewostanów nasiennych (WDN):

·         dębu bezszypułkowego o powierzchni 362 ha,

·         dębu szypułkowego o powierzchni 25 ha,

·         sosny zwyczajnej 40 ha.

              Oprócz WDN na terenie Nadleśnictwa Smolarz wydzielone zostały także gospodarcze drzewostany nasienne (GDN) zajmujące łącznie powierzchnie495 ha. W tym:

·         dębu bezszypułkowego –257 ha,

·         sosny – 159 ha,

·         buka – 43 ha,

·         modrzewia – 21 ha,

·         brzozy – 6 ha,

·         świerka – 4 ha,

·         lipy – 4 ha,

·         olchy – 1 ha.

         Dodatkowo wytypowanych zostało tutaj 77 drzew doborowych (matecznych) w tym: 44 osobniki dębu bezszypułkowego, 32 – sosny zwyczajnej oraz 1 dębu szypułkowego. Pozyskuje się z nich najlepszej jakości nasiona lub zrazy. Te pierwsze wykorzystywane są do hodowli siewek, z których następnie zakładane są plantacyjne uprawy nasienne. Z kolei zrazy wykorzystywane są do hodowli szczepów (klonów), z których zakłada się plantacje nasienne.

            Na terenie naszego nadleśnictwa założono jedną plantację nasienną dębu bezszypułkowego o powierzchni 5 ha.

      Nasiona pozyskiwane z WDN i GDN odznaczają się znakomitą jakością i służą jako materiał siewny wykorzystywany, zarówno przez naszą jednostkę, jak i inne nadleśnictwa, w tym także spoza RDLP w Szczecinie. Dodatkowo szkółka leśna w Górzyskach produkuje rocznie kilka milionów sztuk sadzonek. Część z nich, podobnie jak nasiona wykorzystywana jest na potrzeby własne Nadleśnictwa Smolarz, ale w większości sprzedawane są one na zewnątrz. Dają one początek nowym, znakomitej jakości drzewostanom. Te owoce pracy tutejszych leśników stanowią świadectwo jakości smolarzowych lasów.