Tawuła kutnerowata Spiraea tomentosa jest inwazyjnym gatunkiem pochodzącym z Ameryki Północnej. Roślina na obszarze wtórnego występowania (w ośmiu krajach europejskich,w tym w Polsce) wykształca gęste, jednogatunkowe łany, a w ostatnim czasie zwiększyła liczbę zajmowanych stanowisk, wpływając równocześnie na zmniejszenie różnorodności biologicznej na zajmowanym terenie.

Tawuła kutnerowata jest krzewem dorastającym do wysokości 1,2-1,5 m. Pędy krzewu są obłe, brązowe, a powierzchnię przyrostów jednorocznych pokrywa gęsty rudy kutner, zanikający na pędach starszych. Liście są jajowate, brzegiem grubo, nieregularnie piłkowane, z Roślina wytwarza drobne, różowe kwiaty zebrane w gęste, ok. 20 cm, stożkowate kwiatostany zawiązujące się na szczytach długopędów. Owocem krzewu jest wielomieszek. Krzew rozmnaża się zarówno generatywnie (dojrzałe okazy wytwarzają ok. miliona nasion rocznie), jak i wegetatywnie (przez odkłady – pędy ukorzeniające się po zetknięciu z glebą). Roślina charakteryzuje się wyjątkowo efektywnym sposobem rozprzestrzeniania się – małe i lekkie nasiona transportowane są przez wodę, ale także przez zwierzęta (np. ptaki) i wiatr. Tawuła kutnerowata jest gatunkiem światłolubnym. Skupienia krzewu pojawiają się na siedliskach wilgotnych i bagiennych: na przesuszonych torfowiskach, zmiennowilgotnych łąkach i w prze-świetlonych zbiorowiskach leśnych, a także wzdłuż rowów i dróg. Inwazja krzewu powoduje zmianyw strukturze zbiorowisk roślinnych i w konsekwencji doprowadza do zmniejszenia się różnorodności całych biocenoz.

Podczas dotychczasowych prób zwalczenia krzewu stosowano różne zabiegi, których skuteczność i efektywność wymaga sprawdzenia. Jest to celem projektu Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska pn. „Opracowanie zasad kontroli i zwalczania inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem pilotażowych działań i edukacją społeczną” dofinansowanego z Funduszy Europejskich.

W ramach projektu, w całej Polsce, w 66 lokalizacjach, zespoły ekspertów z krajowych ośrodków naukowych pod kierunkiem Uniwersytetu Śląskiego testują metody zwalczania różnych gatunków inwazyjnych, w tym także tawuły kutnerowatej.

Na terenie kompleksu leśnego w sąsiedztwie miejscowości Radowo zaobserwowano liczne stanowiska tawuły kutnerowatej. Na jednym z tych stanowisk – blisko rezerwatu przyrody Jezioro Łubowo – zdecydowano się przetestować trzy metody zwalczania tawuły:

1. intensywne koszenie trzy razy w trakcie jednego sezonu wegetacyjnego;
2. jednokrotne wyrywanie wraz z usuwaniem części podziemnych tawuły;
3. dwukrotne wyrywanie wraz z usuwaniem części podziemnych tawuły.

Pilotaż jest realizowany przez zespół badawczy z Instytutu Technologiczno Przyrodniczego w Falentach. Działania prowadzone są od czerwca do września 2021r. Zgodę na ich realizację wydało Nadleśnictwo Smolarz. Wyniki pilotażu pozwolą na zarekomendowanie najlepszej metody, uwzględniając zarówno jej efektywność, jak i kosztochłonność.